رودخانه قزل اوزن
نامی است ترکی و از دو جزء قزل و اوزن تشکیل شده است. قزل به معنای طلا و طلایی می‌باشد. اوزن معنای شناور می‌دهد و به معنای رودخانه است. کلمه اوز در ترکی قدیم بمعنی آب فراوان یا رود بکار می‌رفته‌است.
این رودخانه از ارتفاعات چهل‌چشمه استان کردستان (شهرستان دیواندره) سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه گروس (بیجار) و روستای بیانلو وارد منطقه افشار استان زنجان شده و با و جذب رودخانه‌های متعدد وارد جلگه خمسه می شود و رودخانه‌های زنجان‌رود و ابهرچای را ضمیمه خود ساخته و به مسیر ادامه داده و در حدود پلدختر وارد تنگه کوهستانی قافلانکوه شده و از کنار این کوهستان گذشته و نرسیده به شهر میانه رودخانه‌های قرانقو، آیدوغموش و هشترود را که بالاخره به میانه‌رود می‌پیوندند و بعد از روستای کوهبنان در شهرستان میانه، وارد شهرستان خلخال می‌شود.
در حوزهٔ خلخال عمدهٔ رودهایی که جاری هستند پس ار پیوستن به رودخانهٔ هیرو چائی در محل دربند مشکول که حد شهرستان خلخال و کوثر می‌باشد؛ به رودخانهٔ قزل اوزن می‌پیوندند. از مهم‌ترین رودخانه‌هایی که جزء شعبات هیرو چائی محسوب می‌گردند، رودخانه‌های نورعلی چائی، قزباخان، کالار چائی، چلنبر چائی و آرپاچائی و همچنین رودخانهٔ مهم شاهرود است که پس از طی مسیر در بخش شاهرود شهرستان خلخال و خروج از حوزهٔ شهرستان خلخال در محل روستای سرخ‌آباد واقع در شهرستان طارم استان زنجان به قزل اوزن می‌پیوندد.
آب دریافتی رودخانهٔ قزل اوزن از حوزهٔ شهرستان خلخال در حدود ۵۰۰ میلیون متر مکعب در سال تخمین زده شده‌است که با توجه به عمدهٔ برداشت هائی که در بالادست‌های قزل اوزن صورت می‌پذیرد به نظر می‌رسد در حال حاضر تنها عامل حیات این رودخانه باشد. پس از خروج از شهرستان خلخال مسیر قزل اوزن در دلتای طارم استان زنجان پس از سیراب نمودن باغات زیتون و شالیزارهای برنج در محل شهرستان منجیل در استان گیلان با رودخانهٔ شاهرود قزوین تلاقی یافته و سپیدرود را شکل می‌دهند. و در نهایت سفید رود به دریای خزر می رسد.